این جانبازان شیمیائی ایران، جهان را تکان دادند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که دفاع از حریم ملت و نبرد برای حفظ خاک پاک میهن، همواره «مقدس» تلقی می‌شود، اما «جنگ» همیشه جلوه های تاسف باری دارد که تا سال ها همراه یک ملت باقی می‌ماند و زندگی هزاران هزار خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ از خرابی شهرها گرفته تا زمین های مین گذاری شده و البته انسان هایی که هرکدام بخشی از سلامتی و وجود خود را برای دفاع از میهن و اعتقادات خویش فدا کرده اند و اکنون به عنوان «یادگاران دفاع مقدس» از آنها یاد می‌شود.

در این میان با وجود این که حدود 34 سال از پایان جنگ تحمیلی می‌گذرد، هنوز هم نفس گرم بیش از 500 هزار نفر از یادگاران دفاع مقدس به جای جای میهن عزیز ما طراوت می‌بخشد و مطابق آخرین آمار بنیاد شهید، بیش از 67 هزار نفر از آنها جانبازان شیمیایی هستند.

عوارض چشمی، پوستی و ریوی؛ سه زخم کاری مهم بر پیکر جانبازان شیمیایی

در همین راستا، دکتر علیرضا توکلی، رئیس بیمارستان ساسان در ابتدای اظهارات خود به خبرنگاران رکنا گفت: در دوره دفاع مقدس، رژیم بعث با استفاده از سلاح های آلوده به عوامل اعصاب و گاز خردل به جنگ شیمیایی با ملت و رزمندگان ایرانی پرداخت و متاسفانه آثار ناشی از قرار گرفتن در معرض گاز خردل هنوز بر تن بسیاری از جانبازان عزیز باقی مانده است. عوارض گاز خردل نیز عمدتا به سه دسته پوستی، چشمی و ریوی تقسیم می‌شوند که هرکدام از آنها مشکلات فراوانی را تا پایان عمر برای جانبازان ایجاد می‌کند.

وی افزود: عوارض پوستی ناشی از گاز خردل عمدتا به صورت پلاک های پوستی خارش دهنده بروز پیدا می‌کند که معمولا با داروهای سطحی و موضعی کنترل می‌شود. البته در برخی موارد نیز این عوارض منجر به بیماری های شدیدتر نظیر بدخیمی های پوستی می‌شود. همچنین عوارض چشمی گاز خردل شامل ایجاد ضایعات یا خشکی قرنیه چشم است. البته بسیاری از جانبازان شیمیایی دچار این آسیب ها، تا کنون تحت پیوند قرنیه قرار گرفته اند، اما همچنان با عوارض ناشی از این عمل جراحی دست و پنجه نرم می‌کنند.

این پزشک متخصص تاکید کرد: مهمترین گروه جانبازان شیمیایی از نظر نیاز به دریافت خدمات درمانی، جانبازان شیمیایی ریوی هستند که با توجه به میزان تماس با گاز خردل، به درجات خفیف، متوسط و شدید تقسیم بندی شده اند. حدود 12 هزار نفر از جانبازان شیمیایی ریوی کشور نیز در درجات متوسط و شدید آسیب های ریوی قرار دارند که عمده آنها از دوران دفاع مقدس تا کنون به بیمارستان ساسان مراجعه کرده اند و پرونده این عزیزان در این بیمارستان ما موجود است.

مراقبت بهداشتی ویژه از جانبازان شیمیایی در دوره کرونا

توکلی درباره مهمترین عوارض جانبازان شیمیایی ریوی توضیح داد: جانبازان شیمیایی به صورت مزمن دچار عوارضی نظیر سرفه های ممتد، تنگی نفس، احساس خفگی و دشواری در سخن گفتن هستند. در این میان برخی عوامل از جمله سرماخوردگی، آلودگی هوا و گرد و غبار می‌تواند منجر به تشدید عوارض این افراد شود. در صورت تشدید این عوارض نیز ما سعی می‌کنیم مشکل جانبازان شیمیایی را با استفاده از درمان های اولیه برطرف کنیم و اگر با خدمات اورژانسی مشکل آنها حل نشد، ناچار به بستری آنها هستیم.

رئیس بیمارستان ساسان ادامه داد: برخی جانبازان شیمیایی که آسیب های ریوی شدیدی را متحمل شده اند و راه تنفسی آنها با مشکل مواجه است، نیاز به کنترل های دوره ای دارند و بنیاد شهید نیز از همین راستا هزینه معاینات دوره ای این دسته از جانبازان شیمیایی را متقبل شده و چند سالی است که این افتخار نصیب بیمارستان ساسان و چند بیمارستان تخصصی دیگر در سطح کشور شده است که خدمات دوره ای را به این دسته از جانبازان شیمیایی کشور ارائه کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: خوشبختانه در دوره کرونا با توجه به مراقبت های شدید خانواده جانبازان شیمیایی، پایبندی عمده این عزیزان به قرنطینه خانگی و هشدارها و آموزش های ارائه شده توسط بنیاد شهید، بیمارستان ساسان و سایر مراکز درمانی، ما توانستیم تا حد زیادی از ابتلای جانبازان شیمیایی به کرونا جلوگیری کنیم؛ به نحوی که در دو سال اخیر ما در بیمارستان ساسان به عنوان یکی از مراکز درمانی تخصصی رسیدگی به جانبازان شیمیایی، آمار مراجعات چندان زیادی به دلیل ابتلای این عزیزان به کووید19 ثبت نکردیم و تعداد بسیار اندکی از جانبازان شیمیایی بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند.

توسعه امکانات درمانی ویژه جانبازان شیمیایی در تمام استان ها

توکلی با تاکید بر توسعه امکانات درمانی ویژه جانبازان شیمیایی در سراسر ایران از دوره دفاع مقدس تا کنون، عنوان کرد: در دوران جنگ تحمیلی فقط بیمارستان ساسان و دو بیمارستان دیگر در تهران از دانش تخصصی و تجهیزات لازم برای رسیدگی به جانبازان شیمیایی برخوردار بودند، اما خوشبختانه در سه دهه گذشته هم تعداد پزشکان فوق تخصص ریه در ایران افزایش یافته و هم دستگاه های تخصصی رسیدگی به جانبازان شیمیایی در سطح کشور بیشتر شده است. به همین دلیل، در شرایط کنونی کمتر نیاز است که این عزیزان برای درمان الزاما به تهران مراجعه کنند.

رئیس بیمارستان ساسان ادامه داد: با توجه به ارتقای دانش تخصصی و بهبود تجهیزات ویژه خدمات درمانی مورد نیاز جانبازان شیمیایی در دهه های اخیر، خوشبختانه آمار اعزام این عزیزان به خارج از کشور نسبت به سه دهه گذشته به شدت کاهش یافته است، زیرا اکنون در تمام مراکز استان های کشور، بیش از 95 درصد خدمات مورد نیاز جانبازان شیمیایی ارائه می‌شود و اساسا کشورمان در سه دهه گذشته پیشرفت های علمی مناسبی در این عرصه داشته است.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به آموزش ها و مراقبت های انجام شده توسط بنیاد شهید و بهبود امکانات درمانی جانبازان شیمایی در دهه های گذشته، خوشبختانه ما توانسته ایم بسیاری از این عزیزان را حفظ کنیم و بخصوص در سال های اخیر کمتر شاهد آن بوده ایم که یک جانباز شیمیایی ریوی به دلیل تشدید آسیب های جسمی به درجه شهادت برسد. اگرچه نمی‌توان انکار کرد که در هر صورت، درگیری ریه جانبازان شیمیایی شدید، بالاست و خواه ناخواه ریه این افراد با سرعت بالایی سیر تخریب را طی می‌کند.

نقش تحریم ها در ایجاد محدودیت های دارویی برای جانبازان شیمیایی

توکلی در پاسخ به سوال رکنا درباره نقش تحریم ها در ایجاد محدودیت برای تهیه داروها و تجهیزات درمانی مورد نیاز جانبازان شیمیایی توضیح داد: ارائه بهترین خدمات درمانی به جانبازان شیمیایی همواره در اولویت بسیاربالایی برای کشورمان قرار داشته است و به همین دلیل، ما همواره سعی کرده ایم امکانات درمانی داخلی و تولید داروهای مورد نیاز را به حدی ارتقا دهیم که تحریم ها کمتر بتواند روی ارائه خدمات درمانی به این عزیزان اثر بگذارد. با این حال، با وجود این که کشورهای غربی ادعا می‌کنند که بخش بهداشت و درمان ایران هیچ گاه تحریم نبوده، ولی در سال های اخیر شاهد آن بوده ایم که تهیه بعضی داروها و تجهیزات درمانی مورد نیاز جانبازان شیمیایی برای ما با دشواری مواجه شده است.

رئیس بیمارستان ساسان ادامه داد: با وجود نقش تحریم ها در ایجاد محدودیت برای تهیه داروها و تجهیزات درمانی مورد نیاز جانبازان شیمیایی بخصوص در سال های اخیر، ما سعی کرده ایم که تا حد امکان نیازهای بهداشتی و درمانی این عزیزان را برطرف کنیم؛ اگرچه که با تشدید تحریم ها در چهار سال گذشته، تهیه داروهای ویژه جانبازان شیمیایی با دشواری ها و هزینه بیشتری انجام شده است و در برخی موارد نیز نتوانسته ایم بالاترین کیفیت داروهای ممکن را برای این عزیزان تهیه کنیم، ولی در مجموع ما تلاش کرده ایم که به همراه بنیاد شهید و وزارت بهداشت، تحریم ها نتواند روی کیفیت داروها و خدمات درمانی مورد نیاز جانبازان شیمیایی تاثیر زیادی بگذارد.

وی در پایان تصریح کرد: با توجه به این که در سال های اخیر تشدید تحریم ها مانع از تهیه برخی داروهای مورد نیاز جانبازان شیمیایی از برندهای باکیفیت شده است، چند سالی است که شرکت های دارویی کشور بخصوص شرکت های جدید دانش بنیان در حوزه تولید این داروها وارد شده اند و تلاش می‌کنند با وجود تحریم های بین المللی، کشور را از نظر داروهای مورد نیاز جانبازان شیمیایی و سایر بیماران دچار آسیب های ریوی خودکفا کنند.